Klinika Chirurgii Ogólnej i Naczyniowej

Przepuklina jest określeniem stanu, kiedy dochodzi do uwypuklenia (w całości lub częściowo) jakiegoś narządu lub tkanki, poza swoje prawidłowe, anatomiczne położenie. Są to sytuacje, gdy narząd uwypukla się i przemieszcza na skutek zmniejszenia wytrzymałości jam ciała.

Niezbędne badania przed zabiegiem
Przed przystąpieniem do zabiegu niezbędna jest wizyta u chirurga, który szczegółowo zapozna pacjenta z procedurą i leczeniem. Przed zabiegiem pacjent powinien wykonać następujące badania laboratoryjne: morfologia, poziom cukru, APTT, wskaźnik protrombinowy, poziom elektrolitów oraz badanie EKG. Zakres badań może ulec znacznemu poszerzeniu w przypadku, gdy operacji wymaga osoba obciążona chorobami współistniejącymi.

Przeciwwskazania
W zasadzie wszystkie przepukliny powinny być leczone chirurgicznie, o ile nie istnieją internistyczne przeciwwskazania do operacji lub znieczulenia. W takich wypadkach znajdują zastosowanie zmniejszające dolegliwości i spowalniające rozwój przepukliny specjalne pasy.

Możliwe powikłania
Po zabiegu może wystąpić niewielkie krwawienie z rany. Mogą wystąpić również krwiaki, zakrzepy i trudno gojące się rany. Istnieje także prawdopodobieństwo zakażenia rany, co w rezultacie, upośledzając gojenie zwiększa ryzyko nawrotu przepukliny w przyszłości. Rzadziej zdarzają się ostre lub przewlekłe bóle, które pojawiają się, jeśli w trakcie operacji dojdzie do zaciśnięcia jednego z przebiegających w kanale pachwinowym nerwów czuciowych. Przy rozległych przepuklinach niewykluczony jest nawrót choroby.

Zabieg i rekonwalescencja
Operacja polega na oddzieleniu worka przepuklinowego od otaczających tkanek i podwiązaniu go. Najbardziej istotne jest właściwe wzmocnienie osłabionych tkanek powłok brzusznych. Wykonuje się to poprzez zbliżenie mięśni, rozcięgien i więzadeł mocnymi szwami, tak aby pokryć ubytek, który był punktem wyjścia przepukliny. Często w celu wzmocnienia powłok brzucha wszywa się siatki z tworzyw sztucznych.

Zabieg wykonywany jest w trybie jednodniowym i pacjent może opuścić szpital tego samego lub następnego dnia po zabiegu. Operację przepukliny można wykonać również laparoskopowo. Szwy zdejmuje się zazwyczaj około 7-10 dni po operacji w zależności od przebiegu procesu gojenia. Przez klika miesięcy należy unikać wysiłku fizycznego, aby wytworzona blizna była wystarczająco mocna.

Laparoskopia to małoinwazyjna metoda polegająca na wykorzystaniu mikrokamery i zestawu mikronarzędzi do wykonywania zabiegów operacyjnych w jamach ciała bez konieczności rozległego nacinania powłok zewnętrznych.

Zabieg laparoskopowy – cholecystektomia laparoskopowa, czyli usunięcie pęcherzyka żółciowego z powodu kamicy żółciowej powoduje mniejszy ból pooperacyjny a powrót do pełnej sprawności jest zdecydowanie szybszy. Przy rezygnacji z tradycyjnego dużego cięcia powłok jamy brzusznej laparoskopia ogranicza znacznie uraz operacyjny, skraca pobyt pacjenta w szpitalu z 7 i więcej dni do maksymalnie 48 godzin, skraca także okres powrotu do zdrowia i kondycji z około 5 tygodni do 10 dni.

Niezbędne badania przed zabiegiem
Przed przystąpieniem do zabiegu niezbędna jest wizyta u chirurga, który szczegółowo zapozna pacjenta z procedurą i leczeniem. Przed zabiegiem pacjent powinien wykonać następujące badania laboratoryjne: morfologia, poziom cukru, APTT, wskaźnik protrombinowy, poziom elektrolitów oraz badanie EKG. Zakres badań może ulec poszerzeniu w przypadku, gdy operacji wymaga osoba obciążona chorobami współistniejącymi.

Przeciwwskazania
Większość przeciwwskazań jest taka sama jak w przypadku tradycyjnej chirurgii. Ponieważ zabiegi laparoskopowe wykonuje się z reguły w znieczuleniu ogólnym, to stany w których znieczulenie to jest zbyt niebezpieczne (np. zaawansowana niewydolność krążenia) są także przeciwwskazaniem do laparoskopii. Laparoskopii nie można przeprowadzać u osób z niewydolnością krążeniowo-oddechową, ciężką astmą, przewlekłym zapaleniem oskrzeli lub świeżo przebytym zawałem serca.

Możliwe powikłania
Zabieg jest połączony z ryzykiem powikłań, np. odmą podskórną, śródpiersiową, opłucnową, zatorem powietrznym, krwawieniem z miejsca wkłucia lub pobrania wycinków, żółciowym zapaleniem otrzewnej i oraz powikłaniami ze strony układu krążenia.

Zabieg i rekonwalescencja
Laparoskopowa metoda stanowi alternatywę dla tradycyjnych zabiegów chirurgicznych. Sprawia, że skraca się pobyt w szpitalu, pozwala na większy komfort dla chorego – ból pooperacyjny jest mniejszy. Znacznie szybciej następuje powrót do zdrowia, a rany pooperacyjne są mniejsze niż przy tradycyjnym wycięciu chirurgicznym, przy tym szybciej się goją pozostawiając minimalne blizny (2-3 blizny o wielkości około 1 cm). Zabieg wykonywany jest w trybie jednodniowym i pacjent opuszcza szpital najczęściej następnego dnia po zabiegu.

Żylakami nazywa się żyły (np. w obrębie kończyn dolnych), które uległy nieodwracalnemu poszerzeniu i poskręcaniu. Żylaki występują u osób dorosłych i zwykle obejmują żyły powierzchowne (umiejscowione tuż pod skórą) oraz żyły łączące (naczynia żylne biegnące pomiędzy żyłami powierzchownymi a układem żył głębokich). Choć powszechnie żylaki kończyn traktuje się jedynie jako problem kosmetyczny, to w gruncie rzeczy są one przede wszystkim poważną przewlekłą chorobą, która wymaga leczenia niezależnie od wieku pacjenta.

Wszystkie żyły w kończynach dolnych zaopatrzone są w zlokalizowane co kilka centymetrów zastawki, które uniemożliwiają cofanie się krwi w dół, zapewniając prawidłowy kierunek jej przepływu. Jeżeli zastawki nie działają prawidłowo, krew spływa w dół pod wpływem siły grawitacji i zamiast płynąć w kierunku serca zalega w żyłach kończyn dolnych, powodując ich stopniowe rozszerzanie i powstanie żylaków. Do uszkodzenia i nieprawidłowego działania zastawek żylnych może dochodzić w wyniku wcześniejszych chorób żył (zakrzepowe zapalenie żył), długotrwałego stania lub w wyniku podwyższonego ciśnienia w żyłach kończyn dolnych spowodowanego utrudnionym przepływem krwi przez duże żyły jamy brzusznej (ciąża, wodobrzusze, duże guzy nowotworowe jamy brzusznej).

Niezbędne badania przed zabiegiem
Przed przystąpieniem do zabiegu niezbędna jest konsultacja u lekarza specjalisty chirurga, który szczegółowo zapozna pacjenta z procedurą i leczeniem oraz zleci badania. Przed zabiegiem pacjent powinien wykonać następujące badania laboratoryjne: morfologia, poziom cukru, APTT, wskaźnik protrombinowy, poziom elektrolitów oraz badanie EKG. Zalecanym badaniem jest również badanie obrazowe żył – USG – Doppler. Badanie to umożliwia precyzyjny ogląd żył ze względu na ich możliwe uszkodzenia, co jest istotne przed operacją. Zakres badań może ulec poszerzeniu w przypadku, gdy operacji wymaga osoba obciążona chorobami współistniejącymi.

Przeciwwskazania
Najważniejszym przeciwwskazaniem do zabiegu jest czynny proces zakrzepowy żył głębokich oraz ich niedrożność. W takich przypadkach, dopiero po wykorzystaniu odpowiedniej terapii lekowej można zastosować leczenie chirurgiczne. Dodatkowymi przeciwwskazaniami do zabiegów są: ciąża, ostre choroby infekcyjne, znaczne niedokrwienie tętnicze kończyn dolnych, skaza krwotoczna oraz nasilony obrzęk limfatyczny.

Możliwe powikłania
Po zabiegu sporadycznie zdarza się zakażenie rany (szczególnie w przypadku wykonywania zabiegu pacjentom z otwartymi owrzodzeniami), przez pewien czas utrzymają się krwiaki, może pojawić się obrzęk (uszkodzenie układu limfatycznego). Możliwe jest także wystąpienie zakrzepowego zapalenia żył i uszkodzenie nerwu piszczelowego, co można jednak uniknąć, stosując technikę ograniczonego strippingu – rodzaj zabiegu operacyjnego.

Zabieg i rekonwalescencja
Celem leczenia jest operacyjne usunięcie żylaków i uzyskanie jak najlepszego efektu kosmetycznego. W przypadku gdy chory nie zgadza się na leczenie operacyjne lub jest ono niemożliwe (niedrożny układ żył głębokich, ciężki stan ogólny chorego), stosuje się metody postępowania zachowawczego mające na celu zahamowanie postępu choroby.

Zabieg operacyjny jest podstawową metodą leczenia żylaków kończyn dolnych, gdyż jako jedyny daje możliwość całkowitego wyleczenia choroby i zwykle skutecznie zabezpiecza przed jej nawrotem. Zabieg wykonywany jest w trybie jednodniowym i pacjent może opuścić szpital tego samego lub następnego dnia po zabiegu. Obecnie stosuje się szereg metod chirurgicznego leczenia żylaków kończyn dolnych, wszystkie o zbliżonej skuteczności:

• Stripping – główna metoda zabiegowa, polega na usunięciu w całości głównej żyły powierzchownej kończyny dolnej (żyły odpiszczelowej wielkiej) wraz z jej odgałęzieniami oraz dodatkowo usunięcie wszystkich widocznych poszerzonych żył z licznych niewielkich cięć na całej kończynie dolnej.
• W przypadku niewielkich żylaków stosuje się zabieg, w którym nie usuwa się żyły odpiszczelowej wielkiej, a jedynie przez bardzo niewielkie, prawie niewidoczne cięcia skórne specjalnym haczykiem wydobywa się wszystkie poszerzone żyły.
• Krioterapia jest metodą polegającą na zamrażaniu żylaków wprowadzoną do ich światła sondą wytwarzającą bardzo niską temperaturę, która prowadzi do zniszczenia poszerzonej żyły i jej zanikania.
• Skleroterapia jest stosowana w leczeniu niewielkich, pojedynczych żylaków oraz w przypadku tak zwanych pajączków naczyniowych. Metoda ta polega na wkłuwaniu cienkiej igły do wnętrza poszerzonej żyły i wstrzykiwaniu przez nią specjalnego preparatu powodującego powstawanie w jej wnętrzu zakrzepu, co prowadzi do zamknięcia i zaniku żylaka.
• Zabieg laserowy usunięcia żylaków jest metodą, która polega na obkurczeniu zmian żylakowych naczyń przez zastosowanie światła lasera wprowadzonego do wnętrza naczynia. Zastosowanie lasera znacznie zmniejsza ból pooperacyjny oraz skraca rekonwalescencję, jednak zabieg ten stosuje się przeważnie przy niewielkich zmianach chorobowych, w których jego skuteczność jest duża.